Chỉ vài ngày sau khi Lai Ching-te nhậm chức tổng thống mới của Đài Loan, Trung Quốc đã tiến hành cuộc tập trận quân sự quy mô nhất quanh đảo này trong vòng một năm. Các cuộc tập trận diễn ra vào thứ Năm được cho là “để trừng phạt mạnh mẽ các hành vi ly khai của lực lượng ‘độc lập Đài Loan’ và là lời cảnh báo nghiêm khắc đối với sự can thiệp và khiêu khích từ các thế lực bên ngoài”, theo hãng thông tấn nhà nước Tân Hoa Xã dẫn lời một người phát ngôn quân đội Trung Quốc.
Cụm từ “các thế lực bên ngoài” có khả năng ám chỉ Mỹ, nước hậu thuẫn quân sự chính của Đài Loan. Tổng thống Joe Biden đã nhiều lần tuyên bố Mỹ sẽ bảo vệ nền dân chủ của 23 triệu người dân Đài Loan nếu bị tấn công, trong khi Trung Quốc cam kết đưa Đài Loan về dưới sự kiểm soát của mình, bằng vũ lực nếu cần thiết.
Các cuộc tập trận gia tăng áp lực lên ông Lai, người nhậm chức vào thứ Hai trên hòn đảo sản xuất phần lớn chip bán dẫn tiên tiến nhất thế giới. Trong bài phát biểu nhậm chức, ông kêu gọi Trung Quốc từ bỏ đe dọa chiến tranh và nhấn mạnh rằng hai bên bờ eo biển không phụ thuộc vào nhau.
Trung Quốc đã bày tỏ sự bất mãn với việc ông Lai lên nắm quyền, cho rằng bài phát biểu của ông “gửi đi tín hiệu nguy hiểm về việc tìm kiếm độc lập”. Họ cũng lên án Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken vì đã chúc mừng ông Lai, trừng phạt một cựu nghị sĩ Mỹ ủng hộ Đài Loan và áp dụng các biện pháp trừng phạt mang tính biểu tượng đối với các công ty quốc phòng Mỹ.
Cuộc tập trận quân sự của Trung Quốc càng làm phức tạp thêm tình hình chính trị mới ở Đài Bắc. Các nhà lập pháp phe đối lập đang thúc đẩy những thay đổi luật nhằm hạn chế quyền lực của chính phủ, dẫn đến hàng nghìn người xuống đường biểu tình vào tối thứ Ba. Các cuộc biểu tình có khả năng tiếp tục vào thứ Sáu khi cơ quan lập pháp tiến hành các bước tiếp theo đối với những thay đổi này.
Theo Tân Hoa Xã, các cuộc tập trận của Trung Quốc đang được thực hiện ở eo biển Đài Loan, phía bắc, nam và đông Đài Loan, cũng như xung quanh các đảo ngoài khơi Kinmen, Matsu, Wuqiu và Đôngyin. Cuộc tập trận dự kiến kéo dài hai ngày. Bộ Quốc phòng ở Đài Bắc cho biết họ đang theo dõi các cuộc tập trận.
(Tổng hợp Bloomberg)
